Bittrex, Coinbase, Poloniex, Paribu, BTCTurk gibi Bitcoin borsalarında tuttuğunuz Bitcoinin aslında size ait olmadığını biliyor musunuz?
Yazan: @blockchainekono
Kaynak tweet: 22:04 – 7 Ara 2017
Öncelikle bilmeniz gereken şey “bitcoinlerinizin private key’ini bilmiyorsanız, aslında bitcoininiz falan yoktur”
Eğer public key’nizi bilmiyorsanız da birisinin size BTC transferi yapmasını sağlayamazsınız. Bunu IBAN no olarak da düşünebilirsiniz.
Evinizin posta kutusunu düşünün, bu kutunun spesifik bir numarası (adresi veya daire numarası) vardır. Birisinin size bir mektup yollaması gerekirse, bu kişinin sizin posta kutunuzun adresini/numarasını bilmesi gerekir mutlaka. Bu kutunun adresini “Public Key”e benzetebiliriz.
Bu posta kutusunu açıp içinden size gelen mektubu almanız için tıpkı gerçek hayattaki gibi özel bir anahtar lazım. Bu anahtara da “private key” diyoruz. Gerçek hayatta bu posta kilidinin anahtarını kimseye veriyor musunuz? Hayır, çünkü içindekiler çalınabilir tehlikeye girer.
O zaman “private key” lerinizi de kimseyle paylaşmayacaksınız. Posta kutusunun numarasını/adresini yani “public key”i herkes bilebilir problem yok, ama posta kutunuzun anahtarını yani “private key”i kimseye vermeyeceksiniz.
Buraya kadar çok basitleştirerek hikayeleştirerek anlattık, şimdi biraz private key ve public key’ in ne olduğuna teknik yönden bakalım.
Private Key nedir?
“Private key” sizin bitcoinlerinizi harcamak veya başkasına göndermek için kullanacağınız, 256 bit büyüklüğünde Alphanumeric (hem harf hem sayı) bir gizli şifredir. Yeni bir bitcoin cüzdanı oluştururken, güvenlik amaçlı olarak kullanılan kriptografik fonksiyonlar sayesinde rastgele bir şekilde belirlenir. Türk insanı gözü ile gördüğünü daha iyi anlar. “Private key” tam olarak aşağıdaki gibi harf ve sayılardan oluşan bir şifredir ve private key her zaman 5 rakamı ile başlar.
Public Key nedir?
“Public key” de aynı private key gibi bir alphanumeric şifredir. Public key, aslında kriptografik matematik fonksiyonları kullanılarak “private key”’den türetilmektedir. Bu fonksiyon tersi olmayan bir fonksiyondur. Yani private key kullanılarak public key üretilir, ama Public key kullanılarak private key üretilemez. Public keyi IBAN numarası gibi düşünün, başkasına BTC atmak için veya başkasından almak için kullanılan bir çeşit adrestir. Ve public key her zaman 1 rakamı ile başlar. Public keyi herkesle paylaşabilirsiniz.
Peki kimsenin görmemesi bilmemesi gereken “private key’ler nasıl ve nerede saklanır?
Private key’ler bitcoin sahipliği için olmazsa olmazlardan biri. En önemli şey.
Private key’ler cüzdanlarda saklanır. Cüzdanlar private key için depo görevi görür.
Bu cüzdanların birçok çeşidi vardır
- Mobile ve Web Wallet
- Desktop Wallet (masaüstü PC’ye atma)
- Hardware Wallet (Trezor, ledger Nano S)
- Paper Wallet (şifreyi kağıda yazmak)
Web/mobil Wallet durumunda bitcoin private keyleriniz başkası tarafından sizin adınıza saklanır. Eğer bunlar hacklenirse veya çalınırsa private keyleriniz de çalınır. Riskleri vardır, onun için extra güvenlik önlemi almanız gerekir.
Desktop Wallet, web wallet’a göre görece olarak daha güvenlidir. Private keyi bilgisayarınız da bir dosyada saklamış olursunuz, ancak risk sıfır değildir yine de… Eğer hard diskiniz bozulursa keyler gider bitcoinlerinizi kaybedersiniz…
Hardware Wallet elektronik bir cihazda saklama anlamına gelir ancak bu cihaz offlinedır yani internete erişimi yoktur dolayısıyla hacklenmesi çok zor ihtimaldir. Bu cihazlar yok olsa bile kurtarma kodunuz varsa private keylerinizi kaybetmezsiniz.
Velhasıl kelam eğer bitcoinlerinizin “private key”ini bilmiyorsanız, bitcoinlerin size ait olduğunu ispatlayamazsınız. Paribu, Bittrex gibi bitcoin borsalarında bitcoinim var sanırsınız ama yoktur. Çünkü “private keyler”i sizden başka bilen birileri var. Kim biliyor? BORSALAR.
Güncel yazı ve projeleri instagram'da duyuruyorum. Takip et, iletişimde kalalım ✔️@tahamumcu
